ΔΡΑΣΕΙΣ 2011-2014

καλοκαιρινή εκδρομή

 
Ώρα για εξορμήσεις!
 

 
1η Ιουνίου και ο καιρός ζεστός... Καιρός να εκδράμουμε, σκεφτήκαμε. Πρώτη στάση, στην Παναγία τη Δροσιανή. Απόδραση στις ανθισμένες εξοχές της Νάξου και στην ιστορία. Τελικός προορισμός μας, η Μικρή Βίγλα, για περιπάτους και παιχνίδια δίπλα στ' αλμυρό νερό. Δυστυχώς, η ψηφιακή μηχανή ξεχάστηκε στο σχολείο, οπότε χρησιμοποιήσαμε φωτογραφίες αρχείου και από το διαδίκτυο. Εμείς, πάντως, περάσαμε όμορφα, γελάσαμε, παίξαμε, τραγουδήσαμε και μαζέψαμε μπόλικο ήλιο.
 

η Παναγία της δροσιάς
 

Ανάμεσα στα πιο σημαντικά μνημεία για τον ελληνικό χώρο, αλλά και τη ΝΑ Ευρώπη γενικά, η Παναγία η Δροσιανή, κοντά στη Μονή, είναι ένας μοναδικός τρίκογχος ναός. Το παλαιότερο στρώμα τοιχογραφιών που έχει βρεθεί εκεί είναι του 7ου αιώνα.





Η Παναγία η Δροσιανή είναι ένα ιστορικό βυζαντινό μοναστήρι, από τα παλαιότερα πρωτοχριστιανικά μνημεία στην Ελλάδα. Βρίσκεται στη βόρεια άκρη της κοιλάδας της Δρυμαλίας, νότια του χωριού Μονή και δίπλα στο κοινοτικό κοιμητήριο, ένα από τα αρχαιότερα των Βαλκανίων (4ος ή 6ος αιώνας).
 
Ιστορία
Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας το μοναστήρι και ο γύρω χώρος αποτελούσαν ιδιοκτησία (τιμάριο) του οίκου Μπελόνια. Μετά την κατάληψη της Νάξου από τους Τούρκους, ο τελευταίος Φράγκος Δούκας Νάξου και Αιγαίου Πελάγους, Ιωάννης Δ΄ Κρίσπης, με έγγραφο που υπέγραψε το 1555, εκχώρησε το μοναστήρι στην ελληνική ορθόδοξη εκκλησία.
 
 
 
 
 
Σύγχρονη εποχή
Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του μοναστηριού ήταν για εκατοντάδες χρόνια θαμμένο. Οι ανασκαφές από την αρχαιολογική υπηρεσία έγιναν μόλις τη δεκαετία του '70, οπότε αποκαλύφθηκε όλο το αρχιτεκτονικό μεγαλείο του, καθώς και οι πρωτότυπες τοιχογραφίες του 7ου αιώνα, που για τόσα πολλά χρόνια καλύπτονταν από μεταγενέστερες τοιχογραφίες, οι οποίες φτάνουν μέχρι τον 14ο αιώνα. Ως τότε το μόνο ορατό μέρος ήταν η κυρίως εκκλησία, αφού είναι η πιο πρόσφατη.
Η εκκλησία αποτελεί στην ουσία ένα σύμπλεγμα τεσσάρων εκκλησιών, χτισμένων κατά τον αιγαιοπελαγίτικο τρόπο, δηλ. με ακατέργαστες πέτρες. Όλοι οι χώροι, εσωτερικά και εξωτερικά, διαμορφώνουν ένα σχήμα σταυρού. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν πολλές αγιογραφίες: εμείς βλέπουμε τώρα τις παλαιότερες, μιας και τα δύο προηγούμενα στρώματα έχουν αφαιρεθεί και έχουν μεταφερθεί σε μουσεία. Σύμφωνα με τους μελετητές, η Παναγία η  Δροσιανή διαθέτει το καλύτερα σωζόμενο τοιχογραφικό σύνολο της βυζαντινής περιόδου.
Επίσης, κάτι πολύ σημαντικό, που έχει σχέση με τις σωσμένες τοιχογραφίες, εκτός από την ηλικία, είναι η μοναδικότητά τους, καθώς παρουσιάζουν καλλιτεχνικές ιδιομορφίες που δεν έχουν παρατηρηθεί αλλού, σε κανένα μνημείο του Χριστιανισμού – όπως οι έξι αρχάγγελοι, αντί για τέσσερις ως συνήθως,  οι οποίοι κρατούν τη δόξα του Χριστού, και η μοναδική διπλή παράσταση του Χριστού στον τρούλο, ως νέου με λίγα γένια και ως ώριμου άντρα με μακριά γενειάδα – μια απεικόνιση η οποία συνδέεται με την προσπάθεια καταπολέμησης του μονοφυσιτισμού: οι δυο μορφές αντιπροσωπεύουν την ανθρώπινη και τη θεία φύση του Χριστού αντίστοιχα.
 
 
Παναγία Νικοποιός

Θρύλοι
Πολλοί οι θρύλοι για το πώς χτίστηκε, αλλά και το πώς προέκυψε η επιλογή της τοποθεσίας. Οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού λένε ότι, αν και αρχικά είχε επιλεγεί άλλη περιοχή για το χτίσιμο της εκκλησιάς, η εικόνα της Παναγίας μεταφερόταν κάθε βράδυ στο συγκεκριμένο μέρος. Η ονομασία «Δροσιανή» θεωρείται ότι προήλθε από το ότι οι κάτοικοι του χωριού, σε μεγάλη περίοδο ανομβρίας, απευθύνθηκαν στην Παναγία με λειτουργίες και τάματα, για να την παρακαλέσουν να βρέξει, έτσι ώστε να μην ξεραθούν τα δέντρα και οι μπαξέδες, και να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα οι κάτοικοι, οι οποίοι κατ' εξοχήν είναι αγρότες.
Το νεότερο τμήμα του μοναστηριού χωρίζεται σε δύο τμήματα. Μπροστά από την εικόνα της Παναγίας υπάρχει, στο πάτωμα, μια τεράστια κυκλική πλάκα από μάρμαρο. Ένας θρύλος αναφέρει ότι κάτω από αυτή την πλάκα ήταν κρυμμένος μεγάλος θησαυρός. Όμως, κανένας  δεν αποφάσιζε να την ανασηκώσει, για να μην τον μαρμαρώσει η θαυματουργή εικόνα. Δυστυχώς, τη δεκαετία του ’70, ένα πρωί, βρέθηκε η πλάκα σκαμμένη και βγαλμένη, και ποτέ δε μάθαμε αν έκρυβε στ' αλήθεια κάτι από κάτω.

Οι αρχαιοκάπηλοι δε σταμάτησαν εκεί. Έκλεψαν ακόμα και την ίδια την εικόνα της Παναγίας, και παραμένει άγνωστο αν εκείνη που βρίσκεται στη θέση της είναι η αυθεντική ή κάποιο αντίγραφό της. Σήμερα, το μοναστήρι της Παναγίας της Δροσιανής λειτουργεί με τον έλεγχο της αρχαιολογικής υπηρεσίας και δέχεται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες.





Η Μικρή Βίγλα ανήκει στις πιο όμορφες παραλίες του Αιγαίου και βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της Νάξου. Η περιοχή θεωρείται ξεχωριστή, επειδή διαθέτει δυο πανέμορφες παραλίες σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων μεταξύ τους. Ο διαχωρισμός των παραλιών γίνεται μ' έναν μεγάλο λόφο, που βρίσκεται ενδιάμεσα στους δυο κολπίσκους.




Όπως μαρτυρά και το όνομά της, η Μικρή Βίγλα αποτελούσε, στα χρόνια του Βυζαντίου, το δυτικό παρατηρητήριο της Νάξου, απ' όπου, ατενίζοντας την ανοιχτή θάλασσα, οι ντόπιοι μπορούσαν να έχουν τον έλεγχο σε πολύ μεγάλη ακτίνα. Έτσι, έβλεπαν έγκαιρα την άφιξη των πειρατών ή άλλων εχθρών του νησιού. Με φωτιές και καπνό, οι βιγλάτορες (δηλ. οι φρουροί) έστελναν από την κορυφή του λόφου μηνύματα σε άλλα μέρη της Νάξου, ώστε οι κάτοικοι να προλάβουν να προετοιμαστούν για τον κίνδυνο που καραδοκούσε. 




Αλλά τι σημαίνει "βίγλα"; Ευκαιρία για ολίγα ετυμολογικά! Η λέξη κατάγεται από το λατινικό vigil, που θα πει σκοπός, φρουρός. Βίγλα είναι, λοιπόν, μια θέση σε ύψωμα, κατάλληλη για να μπορεί κάποιος να παρατηρεί από μακριά. Από εκεί προέρχεται και το όνομα της περιοχής Ημεροβίγλι, στη Σαντορίνη, η σκοπιά που φυλάγεται τη μέρα, με το φως του ήλιου! 

 
Η παραλία, σχετικά απάνεμη, είναι γνωστή για τα ολογάλανα νερά της.

Το ταβερνάκι, μετά... την επέλαση των μυρίων!